1استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
2دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد
چکیده
از زمان درگذشت ابوسعید ابوالخیر - صوفی و عارف نامدار سدههای چهارم و پنجم هجری قمری- تا قرنها بعد، اشعاری در قالب رباعی و قطعه به او منتسب کردهاند که در تعداد آنها و صحّت انتساب اشعار به او اختلاف نظر جدّی وجود دارد. همواره به دلیل تأثیرگذاری بسیار زیادی که ابوسعید بر جریانهای فکری متصوّفه داشته است، محقّقان در پی جمعآوری اشعار و اقوال او بودهاند. در دوران مختلف مریدان و دوستداران او اشعاری را به نام او ثبت کردهاند که باید در صحّت انتساب بیشتر آنها به ابوسعید شک کرد. در این جستار قطعهای بررسی میشود که گویا اولین بار در جوامع الحکایات عوفی ثبت شده و پس از آن در چند متن دیگر نیز وارد شده است؛ در تمام متونی که این قطعة وجود دارد، سرایندة آن ناشناس است. با بررسیهای انجام شده در جنگ خطّی 900 مجلس - مکتوب در اوایل قرن هشتم هجری - و با دلایلی که ارائه خواهد شد، انتساب قطعة مزبور به ابوسعید ابوالخیر ممکن به نظر میرسد.